poniedziałek, 31 grudnia 2018

Jeszcze raz o zasobach wewnętrznych, czyli Mrs Elton ma głos

A pani Churchill nie ma prawdopodobnie ani tyle zdrowia, ani tyle humoru, by gustowała w podobnym odosobnieniu. A może nie posiada dostatecznych zasobów wewnętrznych, których wymaga życie na wsi. Zawsze byłam zdania, że kobiecie nigdy dość zasobów wewnętrznych; jestem głęboko wdzięczna, że mam ich tak wiele, co mnie uniezależnia od życia towarzyskiego. (Jane Austen, Emma; podkreślenie moje)

Bydlęta klękają

Christe (…) nate ad salvandum humanum genus et ad liberandam creaturam universam. Tak modlimy się dziś w jutrzni: Narodzony dla zbawienia rodzaju ludzkiego i wyzwolenia całego stworzenia. Dobrze, że władze miejskie w Warszawie zrezygnowały z sylwestrowych fajerwerków w tym roku, właśnie ze względu na stworzenie.

z mojej choinki
moja tegoroczna szopka

niedziela, 30 grudnia 2018

Najpiękniejsza dla mnie kolęda

Już o niej nieraz pisałem, podawałem fragmenty, tutaj prezentuję ją in extenso:

Let us the Infant greet,
In worship before Him fall,
And let us pay Him homage meet
On this His festival.

Let us to the Infant sing
And bring Him of gifts rich store;
Let us honour our Infant King
With praise for evermore.

Let us to the Infant kneel
And love Him with faithful love,
And let our joyous anthems peal
For Him who reigns above.

Glad hymns in the Infant's laud
Sing we to Him while we may;
In heaven where He is throned as God
Our service He will pay.

Be we to the Infant true,
While we are dwelling on mould,

And He will give us our wages due,
A crown of purest gold.


Zaraz następna w kolejności, a może i ex aequo, jest ta:

Anioł pasterzom mówił:
Chrystus się wam narodził!
W Betlejem, nie bardzo podłym mieście
Narodził się w ubóstwie,
Pan wszego stworzenia.

Chcąc się dowiedzieć tego
Poselstwa wesołego,
Bieżeli do Betlejem skwapliwie,
Znaleźli Dziecię w żłobie,
Maryję z Józefem.

Taki Pan chwały wielkiej
Uniżył się Wysoki.
Pałacu kosztownego żadnego
Nie miał zbudowanego,
Pan wszego stworzenia!

O dziwne narodzenie,
Nigdy niewysłowione!
Poczęła Panna Syna w czystości,
Porodziła w całości
Panieństwa swojego.

Już się ono spełniło,
Co pod figurą było:
Aarona różdżka ona zielona
Stała się nam kwitnąca
I owoc rodząca.

Słuchajcież Boga Ojca,
Jako wam Go zaleca:
Ten ci Syn mój najmilszy, jedyny,
W raju wam obiecany.
Jego wy słuchajcie!

Bogu bądź cześć i chwała,
Która by nie ustała,
Jak Ojcu, tak i Jego Synowi,
I Świętemu Duchowi,
W Trójcy jedynemu.



sobota, 29 grudnia 2018

Tomasz z Canterbury

Ze św. Tomaszem znamy się już prawie 30 lat, od czasów, gdy czytałem Mord w katedrze T.S. Eliota. Tomasz został zamordowany za wolność Kościoła, Oblubienicy Chrystusa. Dziś jego liturgiczne wspomnienie, które można dodać w jutrzni Oktawy Narodzenia Pańskiego. Niech wstawiennictwo Tomasza, biskupa i męczennika, sprowadzi na nas zbawcze skutki Bożej pomocy.

męczeństwo św. Tomasza
Gaude, Thoma, de cuius victoria
Ortus Christi cumulantur gaudia.

piątek, 28 grudnia 2018

Męczeństwo dzieci z Betlejem

Tylko w jedną noc aniołowie śpiewali na ziemi, tylko przez pewien czas gwiazda na niebie głosiła nadejście Mesjasza. Potem dla Świętej Rodziny było zwykłe, codzienne, mniej lub bardziej szare życie, z cierpieniem, trudnościami, a nawet prześladowaniem. W to ostatnie wpisuje się i męczeństwo dzieci, które za Chrystusa zabito w Betlejem na rozkaz Heroda, a które Kościół dziś wspomina w czerwonych szatach liturgicznych. Teraz idą za Barankiem bez skazy i mówią zawsze: Chwała Tobie, Panie.

czwartek, 27 grudnia 2018

Mrs Elton, czyli cytat, dla którego warto czytać Miss Austen

Pan Bóg obdarzył mnie takimi zasobami wewnętrznymi, że świat nie jest mi potrzebny. Mogę się bez niego obejść. Dla tych, którzy nie posiadają podobnych zasobów,  to inna sprawa, ale moje życie wewnętrzne czyni mnie całkiem niezależną. (Jane Austen, Emma)

Słowo żywota

Na początku było Słowo, i Słowo było ku Bogu, i Bogiem było Słowo (J 1:1); Słowo przyszło do swej własności, a swoi Go nie przyjęli (J 1:11); Słowo stało się ciałem i rozbiło namiot między nami (J 1:14). Z tych trzech wersów Ewangelii według św. Jana, patrona dzisiejszego, mamy całą zwrotkę paradoksów:

Bóg się rodzi, moc truchleje,
Pan niebiosów obnażony;
ogień krzepnie, blask ciemnieje,
ma granice Nieskończony.
Wzgardzony Okryty chwałą,
śmiertelny Król nad wiekami.
A Słowo ciałem się stało
i mieszkało między nami.

środa, 26 grudnia 2018

Heksametry o św. Szczepanie

Iam rutilat sacrata dies et splendida valde,
quo mundo colitur toto Stephanus protomartyr,
namque dies hesterna Deum conspexit in arvis
natum, haec Stephanum celso peperit paradiso.
(z hymnu o św. Szczepanie, 10. wiek)

Już jaśnieje czerwienią dzień święty i bardzo wspaniały, w którym po całym świecie czci się Szczepana, pierwszego męczennika. Wczorajszy dzień bowiem oglądał Boga narodzonego na ziemi, ten zaś dzień zrodził Szczepana dla raju na wysokości.

wtorek, 25 grudnia 2018

Witaj, dwakroć narodzony

Raz z Ojca przed wieków wiekiem, a teraz z Matki człowiekiem. Liturgia dzisiejsza wspomina oba te narodzenia, chociażby nieszpory są tego przykładem: psalm 110 mówi o narodzeniu Mesjasza z Boga przed wszelkim czasem, czytanie z 1 J i antyfona do Magnificat mówią o Jego Wcieleniu. Hymn nieszporów mówi i o jednym, i o drugim. W ogóle liturgia, i mszy, i brewiarza, jest niesłychanie piękna i bogata. To skarby, za które winniśmy dziękować Bogu.

poniedziałek, 24 grudnia 2018

Wielu łask od Boskiego Dzieciątka!

Gdy wzejdzie słońce na niebie, zobaczycie Króla królów wychodzącego od Ojca jak Oblubieniec ze swojej komnaty (ant. do Magnificat I nieszporów Narodzenia Pańskiego).

Wszystkim czytelnikom i sympatykom życzę prawdziwie radosnych i błogosławionych świąt Bożego Narodzenia! Radujmy się z miłości Chrystusa, niech On się narodzi w naszych sercach.

Jutro

Dziś liturgia skupia się na tym, co będzie jutro. A jutro będzie zgładzona nieprawość ziemi i zapanuje nad nami Zbawiciel świata. Wigilia jest radosnym oczekiwaniem na Narodzenie Pana, jak przypomina o tym 2. prefacja adwentowa.

Powtarzam dziś jeszcze wszystkie Wielkie antyfony, takie podsumowanie Adwentu i jego oczekiwania: przyjdź!

niedziela, 23 grudnia 2018

Ecce completa sunt omnia, quae dicta sunt per Angelum de Virgine Maria

Powyższa antyfona z jutrzni ukazuje nam, że nasze adwentowe oczekiwanie już się wypełnia, dopełnia, dobiega końca. A wypełnia się szczególnie w Dziewicy Maryi, która poczęła i zrodzi Zbawiciela. Piękna jest też dziś modlitwa nad darami, w której prosimy, aby nasze dary, chleb i wino, przemienił Duch Święty, który w tajemnicy Wcielenia przeniknął Dziewicę Maryję. Wcielenie i Przeistoczenie dokonują się mocą Ducha Świętego.

W drugim czytaniu mszalnym słyszymy słowa Chrystusa, przychodzącego na świat przez Wcielenie: W zwoju księgi napisano o Mnie, abym spełniał wolę Twoją, Boże (Hbr 10:7). Bardzo poruszające, całe ziemskie życie Jezusa jest wypełnianiem woli Boga. I jeszcze: Uświęceni jesteśmy przez ofiarę ciała Jezusa Chrystusa raz na zawsze (Hbr 10:10); to uświęcenie dokonuje się właśnie przez Eucharystię, która jest ofiarą Ciała Pańskiego.

A dziś także wspomnienie islandzkiego świętego, Thorlaka (+1193).

sobota, 22 grudnia 2018

Trochę wolniej

Czytam na nowo Emmę Jane Austen. Nie idzie mi to tak szybko, jak się spodziewałem, ale może to i dobrze. Wsiąkam w świat, w którym czas wolniej biegnie. I to chyba w Emmie jest żona pastora, która ma niezwykle bogate zasoby wewnętrzne...

piątek, 21 grudnia 2018

Słońce sprawiedliwości

To adwentowa pieśń, którą bardzo lubię, chociaż rzadko ją słychać w kościołach:

Usłysz, Maryjo, głos Twoich dzieci,
Tyś naszą Matką na każdy dzień;
o, daj nam Słońce, które rozświeci
grzechów i błędów straszliwy cień.

Spójrz, tęsknimy na tej ziemi,
daj nam Zbawcę, Dziecię Twe,
my dla Niego żyć pragniemy,
Jemu damy serca swe.

W jutrzni dziś piękna antyfona: Nie bójcie się, piątego bowiem dnia nasz Pan do was przyjdzie. Nigdy nie udało mi się znaleźć jej źródła.

czwartek, 20 grudnia 2018

środa, 19 grudnia 2018

Zima

W dawnej liturgii dzisiaj zaczynała się zima: środa suchych (tzn. postnych) dni zimowych, pierwszy z dni postu na rozpoczęcie nowej pory roku, kontynuowanego następnie w piątek i sobotę. Szkoda, że tego postu, jak i w ogóle innych postów, już nie ma.

A ja dziś widziałem w żywopłocie kosa, chyba tego znajomego. Aż się zdziwiłem, bo nie przypominam sobie, abym widywał go zimą.

wtorek, 18 grudnia 2018

O Adonai

Dziś w brewiarzu zwracamy się do Boga po hebrajsku: O Adonai. Używamy tego imienia, 'mój Pan', którego używają przy czytaniu Biblii pobożni Żydzi zamiast niewymawialnego imienia JHWH. Uświadamiamy sobie, że Dzieciątko, na którego narodzenie czekamy, jest tym samym Bogiem, który ukazał się Mojżeszowi w gorejącym krzewie, a na Synaju dał mu Prawo. 
O Adonai, et Dux domus Israel,
qui Moysi in igne flammae rubi apparuisti,
et ei in Sina legem dedisti:
veni ad redimendum nos in brachio extento.
Odkupił nas Pan wyciągniętym na drzewie krzyża ramieniem.

poniedziałek, 17 grudnia 2018

Pierwsze pożegnanie

Pożegnaliśmy już pierwszą część Adwentu i przypisane do niej hymny brewiarza. Trochę smutno.

Adwent zawsze jest dla mnie za krótki. Mimo że jestem 'od Zstąpienia do Otchłani', jestem człowiekiem Adwentu.

niedziela, 16 grudnia 2018

O radości

Gaudete, niedziela radości. Chrystus jest źródłem radości. Ale to nie znaczy, że tu, na ziemi, radość jest nam dana zawsze i ciągle. Oblubieniec nie zawsze jest obecny przy nas w sposób doświadczalny.

Weterynarz

Najprawdopodobniej Huan coś sobie naciągnął. Dostał zastrzyki przeciwzapalne i przeciwbólowe, i czekamy, pod opieką św. Karadoka.

sobota, 15 grudnia 2018

Aerumna vitae

Pies się rozchorował, coś z ogonem i tylnymi łapami. Polopiryna tym razem nie pomogła, jutro chyba trzeba będzie iść do lekarza.

piątek, 14 grudnia 2018

Potter

Przeczytałem całego Harry'ego Pottera, łącznie z Harry Potter i przeklęte dziecko. Zajęło mi to 18 lat, bo kiedyś przeczytałem trzy pierwsze tomy i straciłem zainteresowanie, a teraz przeczytałem resztę. Miła lektura, ale nie na tyle, żebym chciał mieć te książki w domu. Biblioteka wystarczy.

czwartek, 13 grudnia 2018

Czy św. Łucja była brzydka?

Bardzo lubię św. Łucję, to jedna z najbliższych mi świętych. Ale chyba niezbyt ją lubili rozmaici malarze, bo przedstawiają ją jako brzydką kobietę, z tępym wyrazem twarzy. O, proszę:



A to przecież była młoda, piękna dziewczyna, która wybrała Chrystusa i dla Jego miłości oddała życie.

wtorek, 11 grudnia 2018

Roraty

Za czasów mojej młodości, roraty w kościele parafialnym odprawiane były wieczorem. Na prawdziwych, porannych roratach byłem może dwa lub trzy razy w życiu, i nie uważam, że wpływa to jakoś negatywnie na moje przygotowanie do Bożego Narodzenia. Ze względów fizjologicznych i farmakologicznych w porze roratnej jestem mało przytomny, więc niewielką bym korzyść odniósł z chociażby czytań mszalnych.

Codzienne roraty wydają mi się trochę nadużyciem, bo pozbawiają uczestników możliwości obcowania z modlitwami adwentowymi: codziennie słyszą te same modlitwy z mszy wotywnej o świętej Maryi. Codziennie też słyszą Chwała na wysokości, jakże więc potem, po adwentowym milczeniu, się nim ucieszyć w noc Narodzenia Pańskiego? Są kościoły, w których roraty odprawia się tylko trzy razy w tygodniu, i uważam, że to bardzo dobre rozwiązanie.

poniedziałek, 10 grudnia 2018

O pokucie w Adwencie

Mówi się dużo o tym, że Adwent jest czasem radosnego oczekiwania. To prawda, tę radość podkreśla 'alleluja', często rozbrzmiewające przy antyfonach. Czekamy na przyjście Pana, który jest blisko, stąd radość. Ale spotkałem się z opinią, że Adwent nie jest czasem pokuty i umartwienia, nie ma w nim na nie miejsca. Czy rzeczywiście? Popatrzmy: szaty liturgiczne są w Adwencie fioletowe, a to kolor pokuty. Nie odmawia się Chwała na wysokości. W hymnie jutrzni śpiewamy: pro indulgentia vocem demus cum lacrimis, ze łzami błagajmy o przebaczenie. Rozbrzmiewają w Adwencie wezwania Jana Chrzciciela do pokuty i nawrócenia.

Aby oczekiwać Pana z radością, trzeba się najpierw nawrócić.

Pan mówi: Czyńcie pokutę, przybliżyło się bowiem królestwo niebieskie, alleluja. (dzisiejsza antyfona do pieśni Zachariasza)

niedziela, 9 grudnia 2018

Bliżej zbawienia

Czytanie jutrzni przypomina nam, że zbawienie jest bliżej nas niż wtedy, gdy uwierzyliśmy (Rz 13:11). Coraz bliżej bowiem jesteśmy dnia własnej śmierci, która będzie spotkaniem ze Zbawicielem. Pytanie tylko, czy będziemy na to spotkanie gotowi, jak ewangeliczne panny mądre.

sobota, 8 grudnia 2018

Pierwsza ze zbawionych

Panna Maryja jest pierwszą ze zbawionych. κεχαριτωμένη z Łk 1:28 zamiast łaski pełna lepiej byłoby tłumaczyć obdarowana łaską. Łaska Ją zbawiła już w momencie poczęcia, które było niepokalane, już w poczęciu swoim doznała miłosierdzia Bożego, uwalniającego Ją od grzechu pierworodnego (cf. antyfona modlitwy czytań). Patrzymy dziś na Nią z zachwytem jako na najpiękniejsze dzieło Boga, Stwórcy i Zbawiciela. Dzisiejsze święto jest właśnie po to, aby się zachwycić, stąd hymny w brewiarzu to najczystsza poezja, a antyfony są jak klejnoty, oprawne w złoto psalmów. W obliczu nieskalanej Dziewicy, jak w zwierciadle, jaśnieje blask samego Boga, Ona jest filia lucis (cf. hymn jutrzni).

Między cierniem lilija kruszy łeb smokowi.

czwartek, 6 grudnia 2018

Jeszcze raz o skojarzeniach i znajomości łaciny

Dawno, dawno temu był w TV teleturniej pt. Skojarzenia. Jedna osoba za pomocą różnych skojarzeń starała się naprowadzić drugą na odgadnięcie hasła. Powstawały potem na ten temat dowcipy, np. naboje – chłodzące; kaliber – ptak. Coś w rodzaju takich skojarzeń, z przeskakiwaniem z języka na język, zrobili nowicjusze na ostatnich zajęciach. Mieliśmy zdanie: Veni, Domine, visitare nos in pace – przyjdź, Panie, nawiedzić nas w pokoju. – W pokoju, czyli w celi. – Czyli w niebie.

poniedziałek, 3 grudnia 2018

niedziela, 2 grudnia 2018

Początek roku, czyli I niedziela Adwentu

Ze starego mszalika: Pod znakiem Niepokalanej Dziewicy rozpoczyna się Rok kościelny. To też dawnemi czasy, w pierwszą niedzielę Adwentu, lud rzymski zbierał się w bazylice N. M. Panny Większej. Cała msza tego dnia przygotowuje nas do podwójnego przyjścia (adventus), miłosierdzia i sprawiedliwości.

W mszy nie ma żadnych wzmianek o Najświętszej Dziewicy, ale w brewiarzu przypominają o Niej antyfony do Benedictus i Magnificat, mówiące o Zwiastowaniu i poczęciu Jezusa. W ten sposób rozpoczynamy liturgiczne przygotowanie do Bożego Narodzenia. Mnie towarzyszyć w nim będzie Zwiastowanie Duccia.


Teksty mszalne, jakie mamy w roku C, mówią o „owym dniu”, a jest to jednocześnie dzień Narodzenia Pańskiego, przyjścia Jezusa w ludzkim ciele dla naszego zbawienia, jak i dzień ostateczny, dzień sądu, który jest też dniem pełni odkupienia, gdy przyjdzie nasz Pan ze wszystkimi swoimi świętymi. Ten dzień ostateczny przyjdzie nagle na wszystkich mieszkańców ziemi, i na złych, i na dobrych, stąd wezwanie do czuwania, aby być gotowym na spotkanie z Synem Człowieczym.

Inter oves locum praesta
et ab haedis me sequestra,
statuens a parte dextra.

Daj nam stanąć po Twej prawicy, Panie, gdy przyjdziesz w chwale. Amen.

piątek, 30 listopada 2018

Happy St. Andrew's Day

Dziś dzień św. Andrzeja Apostoła, patrona Szkocji. Poniżej hymn ku czci św. Andrzeja, którego autorem jest Frederick Oakeley.

Great Saint Andrew, friend of Jesus,
Lover of his glorious cross,
Early by his voice effective
Called from ease to pain and loss.

Strong Saint Andrew, Simon’s brother,
Who with haste fraternal flew,
Fain with him to share the treasure
Which at Jesus’ lips he drew.

Blest St Andrew, Jesus’ herald,
True Apostle, martyr bold,
Who by deed his words confirming
Sealed with blood the truth he told.

Ne’er to king was crown so beauteous,
Ne’er to heart was prize so dear,
As to him the cross of Jesus
When its promised joys drew near.

Loved Saint Andrew, Scotland’s patron,
Watch thy land with heedful eye,
Rally round the cross of Jesus
All her storied chivalry!

To the Father, Son and Spirit,
Fount of sanctity and love,
Give we glory now and ever,
With the saints who reign above.

czwartek, 29 listopada 2018

W listopadzie

Czytam Dolinę Muminków w listopadzie. Smętna książka, żeby nie rzec ponura, ale uznałem, że trzeba ją kiedyś w listopadzie przeczytać. Dziwna książka, w odróżnieniu od pozostałych książek o Muminkach nic z niej nie pamiętam. Może jeszcze z Tatusiem Muminka i morzem mam podobnie, też gdzieś wymyka się ta książka mojej pamięci.

Św. Jan Chryzostom poucza nas dziś, aby nie szukać zemsty i kary na tych, którzy nas skrzywdzili. Mamy mieć prostotę gołębia. Udziel nam jej, Panie.

środa, 28 listopada 2018

Uciekło

W nocy miałem pomysł na wpis blogowy, ale rano już go nie pamiętałem. Niedobrze. Chodziło o coś z brewiarza chyba... Nawet nie jestem pewny.


poniedziałek, 26 listopada 2018

Tylko miłość

Temu, kto kocha Boga, wystarczy, że podoba się Temu, którego kocha. Bo nie da się żądać żadnej większej odpłaty niż sama miłość. (św. Leon Wielki)

Takie to niby proste, a tak słabo nam wychodzi. Wciąż wolimy (przy)podobać się ludziom niż Bogu.

niedziela, 25 listopada 2018

Imię Boga i ikona

Jam jest alfa i omega, mówi Pan, Bóg, który jest i który był, i który przychodzi, Pantokrator (Ap 1:8). To słowa z dzisiejszego czytania mszalnego. Ukryte jest w nich imię Boga, objawione Mojżeszowi w gorejącym krzewie. Bóg JEST, zawsze dla Niego jest teraz. I Bóg nazywa też Siebie Pantokratorem, czyli Wszechwładcą. To także znany typ ikony, a najpiękniejszy dla mnie jest Pantokrator z Chilandru.


piątek, 23 listopada 2018

Fresk

Czytania z Apokalipsy, które w tych dniach słyszymy na mszy świętej, są jak fresk, ogromny, wspaniały fresk, może trochę niewyraźny, bo oddalony od naszych oczu. Obrazy przesuwają się, przenikają, porywają swoim pięknem.

środa, 21 listopada 2018

Natchnienie

Dzisiejszy dzień Ofiarowania Najświętszej Maryi jest cichy i pokorny. Nie jest zdobny w złotogłów, jak Jej Wniebowzięcie czy Boże Macierzyństwo, ale jego hymny i antyfony są jak perły. Piękna prostota tego dnia pozwala zrozumieć, dlaczego Tolkien uważał Matkę Bożą za swoje natchnienie.

sobota, 17 listopada 2018

Z i bez 'alleluja'

Jak zawsze, podnosi mnie na duchu antyfona z dzisiejszych nieszporów: Videbunt Filium hominis venientem in nubibus caeli cum virtute multa et gloria, alleluia. Z jakichś powodów polska wersja nie ma 'alleluja' przy tej antyfonie, a to przecież bardzo ważny akord, że tak powiem, tego wersetu.

wtorek, 13 listopada 2018

Dziesiąta rocznica

Zupełnie zapomniałem, a wczoraj minęło 10 lat mojego blogowania. Ten blog jest trochę młodszy, bo zaczynałem blogować w 2008 gdzie indziej, ale po najeździe (C)Hunów przeniosłem się tutaj, na blogspot.com. 10 lat to i dużo, i mało. Mam czasami wrażenie, że właściwie napisałem wszystko, co chciałem, czym chciałem się podzielić, poruszyłem ważne dla mnie lub lubiane przeze mnie tematy. Wpisy są teraz krótsze, mniej osobiste, bardziej medytacyjne. Może to nie przyciąga tylu czytelników, co kiedyś... No cóż, blogi się zmieniają, jak wszystko w podksiężycowym świecie. Czytelnikom dziękuję za obecność, mam nadzieję, że nie przynudzam zbytnio.

PS Ten wpis jest 3109. wpisem na blogu.

poniedziałek, 12 listopada 2018

Śpiew obu Kościołów

I Kościół grecki, i Kościół rzymski zachowały śpiew ewangelicznego wołania Kyrie, eleison. Intensywne, wykrzyczane z głębi serca wołanie do Pana, który jedyny może się zmiłować. Do posłuchania w wykonaniu Divny Ljubojević.

niedziela, 11 listopada 2018

Wielka Wojna

(...) jak w owym dniu, gdy runął Thangorodrim, elfy zaś głosiły, że zło zostało pokonane na zawsze... w czym się omyliły. (J.R.R. Tolkien, Drużyna Pierścienia)

piątek, 9 listopada 2018

Urbs Ierusalem beata

Dziś, w rocznicę poświęcenia bazyliki laterańskiej, papieskiej katedry, liturgia kontempluje w hymnach niebiańskie miasto Jeruzalem.

A trawniki, zasłane liśćmi, wyglądają jak jakaś prerafaelicka tkanina.

czwartek, 8 listopada 2018

Ziarenko gorczycy

W dzisiejszym czytaniu św. Cyryl Jerozolimski porównuje Skład apostolski do ziarenka gorczycy: jak zawarte są w nim przyszłe gałęzie drzewa, tak i symbol wiary zawiera w sobie, w skondensowanej formie, całą biblijną naukę. Piękne porównanie.

wtorek, 6 listopada 2018

The Books of Earthsea

Mam już The Books od Earthsea, z dwoma niepublikowanymi wcześniej opowiadaniami Le Guin i ilustracjami Charlesa Vessa. Ilustracje, szczerze mówiąc, trochę mnie rozczarowały, nie w moim stylu, a sama książka na dziwnym papierze, jakby gazetowym. Na niektórych stronach przebitki. Tyle z pierwszego wrażenia.

sobota, 3 listopada 2018

Pierwsza sobota listopada

Od kilku dni chodzi za mną ta pieśń:

Witaj, Matko pięknej miłości,
Tyś nadzieją zmiłowań Boskich;
Matko łaski tak niepojętej,
Matko pełna radości świętej.
O Maryjo!

Dawno nie słyszałem jej w kościele, a pasowałaby na dzisiaj.

piątek, 2 listopada 2018

Wielkanoc w listopadzie

Czytanie z drugiej mszy dzisiejszej (Rz 6:3-9) przypomina o Wielkanocy. Razem z Chrystusem umarliśmy i zostaliśmy pogrzebani, razem z Nim zmartwychwstaniemy, a wszystko to mocą chrztu. Wspominamy wszystkich wiernych zmarłych, a więc tych, którzy zostali ochrzczeni i zjednoczeni ze śmiercią i zmartwychwstaniem Chrystusa Pana. Razem z Nim w śmierci i pogrzebie, razem z Nim w zmartwychwstaniu i życiu, te słowa niosą wielką pociechę. Właściwie myśl o chrzcie zawsze powinna nam nieść pociechę, bo mówi o zjednoczeniu z Panem, głębokim zjednoczeniu.

czwartek, 1 listopada 2018

Tylko Tyś jest święty

Brewiarzowe hymny na uroczystość Wszystkich Świętych zaczynają się od wezwania Chrystusa. On, Człowiek doskonały, jest pierwszym ze świętych, pierworodnym między wielu braćmi, wzorem, który naśladują wszyscy święci. Uroczystość chrystocentryczna.

poniedziałek, 29 października 2018

Czas na poezję

Jan Lechoń

Chorału Bacha słyszę dźwięki,
Na niebo ciągną szare mgły,
I wszystko mi już leci z ręki:
Miłość i rozkosz, prawda, sny,

I w którąkolwiek pójdę stronę,
Wszędzie jesienny chrzęści chrust,
A jeszcze nic nie załatwione
I nie odjęte nic od ust.

Patrz! Dzikiej róży krzak serdeczny
W wichurze zeschły traci liść.
Ach! I Sąd jeszcze Ostateczny,
Na który trzeba będzie iść.

niedziela, 28 października 2018

Wzruszenie ewangeliczne

Ewangelia dzisiejsza (Mk 10:46-52) jest bardzo wzruszająca. Oto mamy niewidomego, który woła: Jezusie, Synu Dawidów, zmiłuj się nade mną. Potężna modlitwa nędzarza. I mówią mu: Nabierz odwagi, bądź dobrej myśli, Jezus cię woła. Ile w tych słowach pociechy i nadziei! Jezus pyta niewidomego, czego chce, ten prosi o wzrok. I Jezus okazuje mu miłosierdzie, uzdrawia go, a on idzie za Nim.

Jezusie, Synu Dawidów, zmiłuj się i nade mną!

sobota, 27 października 2018

Fantastyczna sobota

Zamiast Comic Conu, obejrzałem dwa odcinki Star Treku, kończąc tym samym serię. Ale i tak, mimo mojej miłości do Star Treku, żal mi prelekcji o prequelach Gwiezdnych wojen.

Gorąco mi. Oby to nie była gorączka.

piątek, 26 października 2018

Co dobrego uczynisz i przykrego zniesiesz

Na zakończenie spowiedzi kapłan może odmówić taką modlitwę: Niechaj męka Pana naszego Jezusa Chrystusa, zasługi Najświętszej Maryi Panny i wszystkich Świętych, oraz to wszystko, co dobrego uczynisz i przykrego zniesiesz, posłuży ci do otrzymania odpuszczenia grzechów, pomnożenia łaski i wyjednania nagrody życia wiecznego. Amen.

Znoszenie przykrych rzeczy, owych aerumnae vitae, to także doświadczenie cierpienia. Jedną z możliwości cierpienia, jeśli je przyjmujemy ze względu na Boga, jest też zadośćuczynienie za grzechy nasze, a może i za grzechy innych, jeśli je tak ofiarujemy. Cierpienia fizyczne, cierpienie psychiczne, patrzenie z bezsilnością na cierpienie bliskich... Rzecz tylko w tym, że potrzebna jest do tego nasza własna akceptacja, przyjęcie tego kielicha: nie dlatego, że ja chcę, ale dlatego, że Ty. I to nie znaczy też, że będzie łatwiej, chociaż niektórzy tak przekonują. Cierpienie pozostaje przykre.

środa, 24 października 2018

I sang

I sang of leaves, of leaves of gold, and leaves of gold there grew,
of wind I sang, a wind there came and in the branches blew. 
(J.R.R. Tolkien, Drużyna Pierścienia)
Mnóstwo tych złotych liści na trawnikach, na chodnikach, i na drzewach. Różne odcienie żółci i czerwieni, tak jak złoto bywa i żółte, i czerwone. Pięknie to wygląda. I wiatr, potężny wiatr do tego, jak w lamencie Galadrieli.

wtorek, 23 października 2018

W obronie prequeli

Na tegorocznym (pod)warszawskim Comic Conie będzie wykład w obronie prequeli Gwiezdnych wojen. Jakże chciałbym go wysłuchać! Ale dobija mnie dojazd. No i bilet wstępu, 50 zł za dzień, a tylko jedna prelekcja mnie interesuje.

niedziela, 21 października 2018

Słowo na dziś

Nie, nie chodzi o Słowo, tylko o słówko staroangielskie, które bardzo mi się podoba: hæleþhelm, czyli hełm dający niewidzialność. Pokrewne ze starosaksońskim heliðhelm, a na łacinę tłumaczone jako latibulum (od latere, 'ukrywać', chociaż słowo helm pokrewne jest raczej z łacińskim celare, które też znaczy 'ukrywać').

sobota, 20 października 2018

Pachnie Bożym Narodzeniem

Dzisiejszy patron, św. Jan Kanty, umarł 24 grudnia 1473 roku, w wigilię Bożego Narodzenia. Antyfona do Benedictus w dzisiejszej jutrzni jest taka: Po sprawiedliwym i pobożnym życiu na tym świecie Jan z radością witał Zbawiciela, którego oblicza pragnie cała ziemia. Ta antyfona pachnie już Bożym Narodzeniem, bo pierwsza antyfona, w pierwszych nieszporach Narodzenia Pańskiego, mówi o Królu pokoju, którego oblicza pragnie cała ziemia. Szczęśliwy człowiek, który wszedł do nieba w Pańskie Narodzenie.

piątek, 19 października 2018

Czego należy się bać

Przejmująco, ze świętą grozą brzmi śpiew w litanii do Wszystkich Świętych: a morte perpetua, libera nos, Domine. Od śmierci wiecznej wybaw nas, Panie. Mors perpetua, śmierć bez końca: jedyna rzecz, której tak naprawdę powinniśmy się bać.

czwartek, 18 października 2018

Znowu, czyli jakie one, te ludzie, są dziwne

Znowu, jak co roku o tej porze, dziwię się, że ludzie noszą już czapki i szaliki. Cholibka, co oni założą, jak będzie mróz? Przecież przy pogodzie takiej jak dzisiaj spokojnie można chodzić z krótkim rękawem.

środa, 17 października 2018

Nie bierzcie wzoru z tego świata

Cytat z Listu św. Ignacego, dzisiejszego patrona, do Rzymian: Nie miejcie Jezusa Chrystusa na ustach, a świata w sercu.

Chrześcijanin ma być nie z tego świata, ma być inny, a to czasami wymaga odwagi i męstwa. W przypadku Ignacego zakończyło się to męczeństwem. Od nas może aż takiego poświęcenia Bóg (jeszcze) nie wymaga, ale wymaga niebrania wzoru z tego świata, upodobniania się do Chrystusa, właśnie dlatego, że jesteśmy chrześcijanami, czyli Chrystusowymi (cf. Rz 12:1-2). A to też czasami niełatwe, bo świat kusi i pociąga.

wtorek, 16 października 2018

Trochę poezji

W.B. Yeats, The Four Ages of Man

He with body waged a fight,
but body won; it walks upright.

Then he struggled with the heart;
innocence and peace depart.

Then he struggled with the mind;
his proud heart he left behind.

Now his wars on God begin;
at stroke of midnight God shall win.

poniedziałek, 15 października 2018

Dwie antyfony

Dziś, w dzień św. Teresy od Jezusa, w karmelitańskim brewiarzu mamy dwie antyfony z pism Janowych, nawiązujące do dzieła św. Teresy, Twierdza wewnętrzna. Oto one:
  • z psalmodii nieszporów: Pan ukazał mi Miasto Święte, mające chwałę Boga; * źródło jego światła podobne do kamienia drogocennego;
  • do pieśni Maryi: Niech się nie trwoży serce wasze. * W domu Ojca mego jest mieszkań wiele; / idę przygotować wam miejsce.
W kolekcie zaś, która nawiązuje do innego dzieła Teresy, Drogi doskonałości, prosimy, abyśmy umieli karmić się duchową nauką św. Teresy i tak jak ona płonęli pragnieniem prawdziwej świętości. Prawdziwa świętość to taka, jakiej chce Bóg, a nie taka, jaką sobie sami, zbyt często, wymyślamy. I zdaję sobie sprawę, że to łatwo napisać, a trudno w codziennym życiu realizować...

I pieśń o świętej Teresie, na melodię Ludu kapłański:

Ref. Święta Tereso, Oblubienico Bożego Baranka, matko nasza, módl się dziś za nami!

1. Posłuchaj, córko, Król chwały pragnie twojego piękna, On ukochał cię miłością odwieczną, dał ci swoje serce.
2. Ogród Karmelu jest wonny mirrą i aloesem, Pan napoił cię ze źródeł mądrości, dał ci swego Ducha.

niedziela, 14 października 2018

Ἁγίας Σκέπης Θεοτόκου

Czyli prawosławne święto Opieki Bogurodzicy, które wypada właśnie dzisiaj. Wszystkich nas okrywa welonem swej opieki Najświętsza Dziewica, i za wszystkich modli się do swojego umiłowanego Syna, Pana i Mistrza, o zbawienie całego świata. Pod Twoją obronę uciekamy się, święta Boża Rodzicielko...

sobota, 13 października 2018

Ēadƿeard Andettere

Dziś dzień św. Edwarda Wyznawcy, najbardziej chyba znanego ze staroangielskich świętych. Szkoda, że nie ma go w obecnych rzymskich księgach liturgicznych. Jest francuski Ludwik, niemiecki Henryk, angielskiego króla nie ma żadnego. A przecież Anglia to ziemia świętych.

Poniżej lewa strona z Dyptyku wiltońskiego, gdzie w białych szatach jest właśnie Edward Wyznawca, a po jego obu stronach odpowiednio św. Jan Chrzciciel, i św. Edmund męczennik, też angielski król.


piątek, 12 października 2018

Z angielskiego brewiarza

Od kilku dni, w myśl zasady 'módl się, jak możesz, nie módl się, jak nie możesz' (czy mniej więcej coś podobnego, znaleźć można w listach Chapmana), modlę się z angielskiego brewiarza. To piękny fragment hymnu z dzisiejszej jutrzni:
We give you thanks, Redeeming Christ,
Who bore our weight of sin and shame;
In dark defeat you conquered sin,
And death, by dying, overcame.

wtorek, 9 października 2018

Nie jestem fanem

Wszyscy zachwalają i polecają różaniec, nawet same niebiosa wskazują go wiernym jako wspaniałą modlitwę. A ja... Nie jestem fanem różańca, nie przepadam za tą modlitwą. Owszem, czasami odmawiam: w kolejce na poczcie czy w tramwaju, ale jeśli już mam wybierać, to wolę litanię loretańską albo do Wszystkich Świętych. Zresztą, modlę się zwykle tylko kilkoma tajemnicami, niektórych po prostu nie trawię, nie widzę w nich żadnego związku ze 'Zdrowaś Maryjo'.

Św. Teresa od Dzieciątka Jezus też nie lubiła różańca. Oczywiście, dużo mi jeszcze brakuje do jej świętości, ale zawsze to pokrzepiające, że inni też tak mają.


Hasła typu: Dinozaury nie odmawiały różańca i wyginęły są szkodliwe, bo sugerują, że życie wieczne osiągnąć można tylko przez odmawianie różańca, a to przecież nieprawda.

poniedziałek, 8 października 2018

* * *

Wiersz na dzisiaj:

D.H. Lawrence
THE HANDS OF GOD

It is a fearful thing to fall into the hands of the living God.
But it is a much more fearful thing to fall out of them.

Did Lucifer fall through knowledge?
Oh, then, pity him, pity him that plunge!

Save me, O God, from falling into the ungodly knowledge
of myself as I am without God.
Let me never know, O God
let me never know what I am or should be
when I have fallen out of your hands, the hands of the living God.

That awful and sickening endless sinking, sinking
through the slow, corruptive levels of disintegrative knowledge
when the self has fallen from the hands of God,
and sinks, seething and sinking, corrupt
and sinking in the endless undoing, the awful katabolism into the abyss!
even of the soul, fallen from the hands of God.

Save me from that, O God!
Let me never know myself apart from the living God!

niedziela, 7 października 2018

Życie moje

Jestem klasycznym przykładem tego, że pierwsi stają się ostatnimi.

                                       *    *    *
Jakie to niezwykłe, że Bóg w nas mieszka (1 J 4:12, cf. dzisiejszy śpiew przed Ewangelią).

czwartek, 4 października 2018

Mysterium crucis

Ut ad mysterium crucis celebrandum convenienter aptemur, cui beatus Franciscus tam ardenter adhaesit: tak prosimy w dzisiejszej mszy, abyśmy się odpowiednio przygotowali do sprawowania misterium Krzyża, do którego św. Franciszek przylgnął z gorącą miłością. Każda msza święta to mysterium crucis, w którym za łaską Bożą możemy uczestniczyć. Ale msza jest też mysterium resurrectionis, bo spotykamy w niej żywego, co więcej, żyjącego na wieki, Chrystusa. Dwie strony tajemnicy, którą ukochał św. Franciszek.


I jeszcze fragmenty z dzisiejszej Ewangelii: Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je prostaczkom (Mt 11:25). Lepiej przetłumaczyć, zamiast 'prostaczków', że Bóg objawił te rzeczy przed tymi, którzy są jak małe dzieci, proste, może nawet nieco naiwne czy niemądre, w rozumieniu tego świata, takie głuptaski, które jednak są w stanie pojąć tajemnice niebieskie. Nikt też nie zna Syna, tylko Ojciec, ani Ojca nikt nie zna, tylko Syn, i ten, komu Syn zechce objawić (Mt 11:27). Nie chodzi tu o poznanie intelektualne, tylko o głęboką więź, bliskość między Ojcem i Synem, i tymi, których Bóg w swej łasce do tej bliskości dopuszcza.

środa, 3 października 2018

Pascha św. Franciszka

Dziś wieczorem w kościołach franciszkańskich Transitus, czyli pamiątka śmierci św. Franciszka. Śmierci, czyli przejścia, na wzór Chrystusa Pana, z tego świata do Ojca. To Franciszkowa Pascha: Franciszek chciał zjednoczyć się w tym przejściu ze swoim Panem, dlatego na łożu śmierci kazał braciom czytać z Ewangelii według św. Jana opis ostatnich dni Jezusa na tym świecie. Prawdziwy alter Christus, chociaż bez święceń kapłańskich, ale ze świętymi stygmatami Męki Pańskiej.
Święta Maryjo, Dziewico, wśród niewiast na świecie nie urodziła się podobna Tobie, Córko i Służebnico najwyższego Króla, Ojca niebieskiego, Matko najświętszego Pana Jezusa Chrystusa, Oblubienico Ducha Świętego: módl się za nami wraz ze świętym Michałem Archaniołem i wszystkimi mocami nieba, i wszystkimi świętymi do Twojego najświętszego, umiłowanego Syna, Pana i Mistrza. (modlitwa św. Franciszka)

wtorek, 2 października 2018

Na dzień świętych Aniołów Stróżów

The angels keep their ancient places;
Turn but a stone, and start a wing!
'Tis ye, 'tis your estranged faces,
That miss the many-splendour'd thing. (Francis Thompson)

poniedziałek, 1 października 2018

Droga ufności i pokory

Dziś wspomnienie św. Teresy od Dzieciątka Jezus, a dokładniej: od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza (patrz na zdjęcie poniżej). Święta mała i pokorna, a przez to tak wielka, nasza siostra z Karmelu. Napisałem kiedyś o niej pieśń, którą można śpiewać na melodię O niewysłowione szczęście zajaśniało. Taki mały znak wdzięczności wobec Teresy za jej modlitwę i wstawiennictwo.

O święta Tereso, ciebie dziś sławimy,
twe dla chwały niebios narodziny czcimy.

Ref. W ogrodach Karmelu piękny rozkwita kwiat,
i swą wdzięczną wonią cały napełnia świat.

Daj nam wolę Ojca wypełniać z radością
i ku bramom nieba podążać z ufnością.

niedziela, 30 września 2018

Rozmyślania różańcowe

Z Biblii i liturgii można czerpać wersety, które pomagają rozważać tajemnice różańcowe. Krótkie zdania, które skupiają się na danej tajemnicy. Ot, np. przy Zwiastowaniu: Oto służebnica Pańska, niech mi się stanie według twego słowa. Przy Nawiedzeniu: Wielbi dusza moja Pana i rozradował się duch mój w Bogu, Zbawicielu moim. Przy Narodzeniu Pana: Wysławiamy Cię, Bogarodzico, bo Tyś Chrystusa na świat wydała; wspomagaj wszystkich, którzy wielbią Ciebie (antyfona z 30.XII). Przy Zmartwychwstaniu: Raduj się i wesel, Panno Maryjo, alleluja, bo zmartwychwstał Pan prawdziwie, alleluja. Przy Zesłaniu Ducha Świętego: Przyjdź, Duchu Święty, napełnij serca Twoich wiernych i zapal w nich ogień Twojej miłości (antyfona z nieszporów Pięćdziesiątnicy). Przy Wniebowzięciu: Maryja został wzięta do nieba, radują się aniołowie (responsorium z 15.VIII). Itd.

sobota, 29 września 2018

Groźni mocarze

– Groźny! – wykrzyknął Gandalf. – Ja także jestem groźny, nawet bardzo. Z nikim groźniejszym ode mnie nigdy się nie spotkacie, chyba że staniecie przed obliczem Czarnego Władcy. Aragorn jest groźny i Legolas jest groźny. Otoczony jesteś niebezpiecznymi istotami, Gimli, synu Gloina, a sam również na swój sposób jesteś groźny.
I aniołowie są groźni. W popkulturze robi się z nich słodkie, tłuściutkie bobasy, albo smutne panie w koszulach nocnych, a przecież aniołowie, ci biblijni, są potężni i groźni, będący odbiciem świętej grozy samego Boga. Psalmista mówi o nich, że są potężnymi mocarzami, pełniącymi wolę Bożą. Antyfona w dzisiejszym oficjum głosi, że zatrzęsła się ziemia i wzburzyło morze, gdy archanioł Michał zstępował z nieba, on, książę wojsk niebieskich, który pokonał szatana, pradawnego Smoka, i strącił go z nieba na ziemię. Koszula nocna Michałowi zupełnie nie pasuje. A gdy anioł Gabriel ukazał się Maryi, Ona zadrżała z lęku, zatrwożyła się na jego słowa. Taka jest aniołów groza. Należy przywrócić biblijny obraz aniołów wraz z należną im czcią.

środa, 26 września 2018

Nareszcie

Robi się jesiennie zimno. Koniec tropików na Północy, pogoda staje się odpowiednia dla września i zbliżającego się już października.
... weaving olden dances,
Mingling hands and mingling glances,
Till the moon has taken flight;
To and fro we leap... (W.B. Yeats)

niedziela, 23 września 2018

Obraz Jezusa

Opis mądrości, jaki słyszymy w dzisiejszym czytaniu (Jk 3:16 – 4:3), jest opisem samego Jezusa, Jego cech – usłyszałem dziś w kazaniu. (Podobnie jest z opisem miłości w 1 Kor 13.) Istotnie: to On jest posłuszny wobec Ojca i pełen miłosierdzia dla grzeszników, wolny od jakiejkolwiek obłudy i względów ludzkich, czysty i przynoszący pokój.

A dziś już jesiennie, minęła równonoc jesienna przecież. Bóg sprawia, że zmieniają się pory roku.


środa, 19 września 2018

Na niebiesko

Sodalit: piękny kamień, w swej głębokiej niebieskości. Zdjęcie z internetu:


Ciekawe, jak będzie z umieszczaniem zdjęć, kiedy wejdzie w życie ACTA. Poznikają z blogów?

wtorek, 18 września 2018

sobota, 15 września 2018

Święty wielki męczennik Niketas

W 370 roku poniósł męczeństwo święty Niketas, Got. Bliski mi ze zrozumiałych, filologicznych, względów. Dziś jego wspomnienie.
Krzyż Chrystusa jako oręż gorliwie ująwszy, poszedłeś walczyć z wrogami; za Chrystusa stoczyłeś bój i na koniec duszę swoją w płomieniach oddałeś Panu, dlatego otrzymałeś od Niego dar uzdrawiania. Wielki męczenniku Niketasie, proś Chrystusa Boga o zbawienie dusz naszych. (z Menologionu)

piątek, 14 września 2018

In honorem sanctae crucis

Z mszału z Salisbury:
Laudes crucis attollamus,
nos qui crucis exsultamus
speciali gloria;
Dulce melos pulset cœlos;
dulce lignum, dulci dignum
credimus melodia.
Servi crucis crucem laudent,
qui per crucem sibi gaudent
vitæ dari munera.
O quam felix, quam præclara,
fuit hæc salutis ara
rubens Agni sanguine.
Agni sine macula,
qui mundavit sæcula
ab antiquo crimine;
Hæc est scala peccatorum,
per quam Christus rex cœlorum,
ad se traxit omnia.
Oto drabina grzeszników, tak brzmi ostatnia z cytowanych zwrotek sekwencji, przez którą Chrystus, Król niebios, wszystko (tzn. całe stworzenie) do siebie przyciągnął.

środa, 12 września 2018

O anglikanach, czyli Father Christopher said

The Church of Scotland is established, and it's Presbyterian. So when the Queen crosses from England to Scotland, she changes from being an Episcopalian to a Presbyterian. Ciekawe, czy królowa ma za każdym razem tego świadomość.

poniedziałek, 10 września 2018

The longest part

Wiersz na dzisiaj, jednego z największych, w moim przekonaniu, poetów języka angielskiego, George'a Herberta:

Antiphon. (I)

Cho. Let all the world in ev’ry corner sing,
                        My God and King.

   Vers.  The heav’ns are not too high,
        His praise may thither flie:
        The earth is not too low,
        His praises there may grow.

Cho.  Let all the world in ev’ry corner sing,
                        My God and King.

  Vers. The church with psalms must shout,
        No doore can keep them out:
        But above all, the heart
        Must bear the longest part.

Cho.  Let all the world in ev’ry corner sing,
                        My God and King.

niedziela, 9 września 2018

sobota, 8 września 2018

Preludium Wcielenia

Jak mówi w dzisiejszej lekcji św. Andrzej z Krety, Narodzenie świętej Maryi jest preludium Wcielenia, momentem przygotowania na przyjście Chrystusa. Antyfony i hymny, jakie mamy dziś w brewiarzu, należą do najpiękniejszych:
O sancta mundi domina,
regina cæli inclita,
o stella maris fulgida,
virgo mater mirifica.

Natalis tui annua
en colimus sollemnia,
quo stirpe dilectissima
mundo fulsisti genita.

Per te sumus, terrigenæ
simulque iam cæligenæ,
pacati pace nobili,
more non æstimabili.
Cum iucunditate Nativitatem sanctae Mariae celebremus, ut ipsa pro nobis intercedat ad Dominum Iesum Christum. (z jutrzni)

niedziela, 2 września 2018

Ad te omnis caro veniet

45. rocznica śmierci J.R.R. Tolkiena. Requiem aeternam dona ei, Domine, et lux perpetua luceat ei. O ileż uboższe byłoby nasze życie bez Tolkiena... I brzydsze.
An sí Tintallë Varda Oiolossëo
ve fanyar máryat Elentári ortanë,
ar ilyë tier undulávë lumbulë;
ar sindanóriello caita mornië
i falmalinnar imbë met, ar hísië
untúpa Calaciryo míri oialë.

czwartek, 30 sierpnia 2018

Muzyka elfów

Tolkieniści zwykle wyobrażają sobie muzykę elfów na wzór tradycyjnej muzyki celtyckiej czy też nawiązującej jakoś do celtyckiej. Ale sam Tolkien zasugerował, że melodia Lamentu Galadrieli jest podobna do chorału gregoriańskiego, do muzyki z Ciemnych jutrzni Wielkiego Tygodnia. Warto szukać elfiej muzyki w ludzkim średniowieczu czy renesansie. Ot, na przykład taki fragment, zespół Micrologus śpiewa muzykę Francesco Landiniego.

środa, 29 sierpnia 2018

Męczeństwo św. Jana

Dziś, w męczeństwo św. Jana Chrzciciela, w warszawskiej katedrze można uzyskać odpust. A ja podaję na ten dzień hymn z jutrzni polskiego brewiarza, którego nie ma w łacińskiej liturgii, a który jest bardzo piękny i opowiada właśnie o męczeństwie św. Jana. W Liturgia horarum na jutrznię jest ten sam hymn, co w Narodzenie św. Jana, 24.06. Św. Jan stoi na początku i końcu wakacji...
Zamilkły usta proroka
i głos wieszczący pokutę,
bo dzisiaj oddał swe życie
Poprzednik Syna Bożego.

Spoczęła głowa na misie
trzymanej w rękach dziewczyny,
co króla tańcem uwiodła
na rozkaz mściwej władczyni.

Już więcej łańcuch nie więzi
zwiastuna Odkupiciela,
bo jego dusza powraca
do Pana, który go posłał.

Niech Boga w Trójcy Jednego
wysławia wszelkie stworzenie,
a krew przelana dla Niego
niech wyda plony stokrotne. Amen.

wtorek, 28 sierpnia 2018

Z Hippony

Fulget in caelis celebris sacerdos,
stella doctorum rutilat corusca,
lumen intactum fidei per orbis
climata spargens.
Tak zaczyna się dzisiejszy hymn na jutrznię i na nieszpory, w dzień św. Augustyna. Hymn pochodzi z 12. wieku i początkowo napisany był ku czci św. Grzegorza Wielkiego, papieża. Ponieważ nie występuje w nim imię świętego, można go było łatwo przemianować dla św. Augustyna.
Qui, gregis Christi speculator almus,
enites clero monachisque forma,
tu Dei nobis faciem benignam
fac prece semper.
Św. Augustyn jest tu nazwany wzorem dla mnichów, bo wiele zgromadzeń zakonnych na jego regule się opiera.

poniedziałek, 27 sierpnia 2018

Wieści parafialne

Młody (chyba), sensowny ksiądz odchodzi, na własną prośbę idzie na roczny urlop. Lekceważący-i-zmieniający-liturgię zostaje. Eheu!

niedziela, 26 sierpnia 2018

Pani Jasnogórska

Teksty łacińskie o Matce Boskiej Jasnogórskiej istnieją, trzeba ich tylko poszukać.
Hoc in excelso venerata templo,
enites auro, redimita gemmis,
o Parens Iesu, tua gloriosa
splendet imago.

sobota, 25 sierpnia 2018

Mała Arabka

Dziś w Karmelu wspominamy małą Arabkę, czyli św. Marię od Jezusa Ukrzyżowanego. Przypominam jedną z jej modlitw:
Duchu Święty, natchnij mnie.
Miłości Boża, pochłoń mnie.
Po drodze prawdy prowadź mnie.
Maryjo, Matko moja, spojrzyj na mnie,
z Jezusem błogosław mnie.
Od wszelkiego zła,
od wszelkiego złudzenia,
od wszelkiego niebezpieczeństwa
zachowaj mnie.

środa, 22 sierpnia 2018

Regina mundi

Osiem dni po Wniebowzięciu wysławiamy Najświętszą Maryję Pannę jako Królową: Regina mundi dignissima, Maria virgo perpetua, tu genuisti Christum Dominum, Salvatorem omnium (antyfona z jutrzni). Można powiedzieć, że świętujemy dziś ostatnią tajemnicę różańca, ukoronowanie Maryi na Królową nieba i ziemi. Prostą dziewczynę z Galilei tak Bóg wywyższył.

wtorek, 21 sierpnia 2018

Celebríana opuszcza Śródziemie

Znalazłem wiersz, napisany wiele lat temu:

Oto zawiodła sztuka uzdrawiania:
Choć uleczone rany mego ciała,
Jednak ma męka ciągle się odnawia
I końca nie ma.

W lasach Imladris spokoju nie znajdę,
Śmiech dzieci drogich nie cieszy mnie więcej,
Miłość Elronda cierpieniu mojemu
Nie zdoła ulżyć.

Złote mallorny niegdyś tak kochałam,
Teraz są sercu memu obojętne,
Matko najdroższa, nie czuję radości
W Lothlórien lasach.

Żadnej nadziei nie znajdę w Śródziemiu,
Zatem opuścić je muszę, nieszczęsna,
Aby w Amanie szukać ukojenia,
Valarów łaski.

Mówią, że w Irma srebrzystych ogrodach
Mogę zapomnieć o męce i trwodze;
Este łagodna uleczy mą duszę,
Jeżeli zechce.

Czas więc opuścić krainy śmiertelne,
Płynąć za Morze, do Valarów ziemi;
Obym znalazła tam pokój i zdrowie,
I ukojenie.
 
Celebríana, córka Celeborna i Galadrieli, żona Elronda, pojmana przez orków; wybawiona przez swych synów, nigdy jednak nie zdołała zapomnieć o torturach, jakim ją poddano, i nie mogła znaleźć w Śródziemiu ukojenia.

poniedziałek, 20 sierpnia 2018

Cyberprzestrzeń

Czy przyjaźń może istnieć tylko wirtualnie, bez spotkań na żywo? Tylko w mejlach czy SMS-ach? Czasami tak, jeśli mieszka się daleko, ale jeśli mieszka się w tym samym mieście i nigdy nie ma czasu na spotkanie z przyjacielem? Czy to jest jeszcze przyjaźń? Czy jakaś wirtualna relacja? Być może współczesność zmienia definicje, ale ja pozostaję an old Western man.

niedziela, 19 sierpnia 2018

sobota, 18 sierpnia 2018

Z mądrości Wschodu

The more experts the country has
the more of a mess it's in.
The more ingenious the skillful are,
the more monstrous their inventions.
The louder the call for law and order,
the more the thieves and con men multiply.
(Lao Tzu, Tao Te Ching w wersji Ursuli K. Le Guin)