Trzeba powtarzać

Nieustannie trzeba powtarzać za patronem dzisiejszym, św. Hieronimem, że nieznajomość Pisma świętego jest nieznajomością Chrystusa. Pismo trzeba czytać: po to zostało nam dane, abyśmy przy nim znajdowali światło i radość (cf. prośby z jutrzni o świętych Apostołach).

A powtarzać muszę i sobie, bo sam ciągle za mało czytam Biblię.

Bez odwrotu

Dzisiejsza Ewangelia, o bogaczu i Łazarzu, przypomina, że są sytuacje nieodwracalne. Rzadko się o tym mówi w obecnych czasach. Myślę, że księża powinni o tym przypominać w homiliach. Nasze działania mogą doprowadzić nas do takich nieodwracalnych sytuacji, kiedy będzie za późno na zmianę, a będzie tylko płacz i zgrzytanie zębów. O tym mówi Prawda Wcielona w Ewangelii.

Dwa drzewa

Nie, nie będzie o Valinorze, będzie piękny wiersz Yeatsa o dwóch drzewach. Loreena McKennitt ułożyła do niego muzykę.

W.B.Yeats, The Two Trees

Beloved, gaze in thine own heart,
The holy tree is growing there;
From joy the holy branches start,
And all the trembling flowers they bear.
The changing colours of its fruit
Have dowered the stars with metry light;
The surety of its hidden root
Has planted quiet in the night;
The shaking of its leafy head
Has given the waves their melody,
And made my lips and music wed,
Murmuring a wizard song for thee.
There the Loves a circle go,
The flaming circle of our days,
Gyring, spiring to and fro
In those great ignorant leafy ways;
Remembering all that shaken hair
And how the wingèd sandals dart,
Thine eyes grow full of tender care:
Beloved, gaze in thine own heart.

Gaze no more in the bitter glass
The demons, with their subtle guile.
Lift up before us when they pass,
Or only gaze a little while;
For there a fatal image grows
That the stormy night receives,
Roots half hidden under snows,
Broken boughs and blackened leaves.
For all things turn to barrenness
In the dim glass the demons hold,
The glass of outer weariness,
Made when God slept in times of old.
There, through the broken branches, go
The ravens of unresting thought;
Flying, crying, to and fro,
Cruel claw and hungry throat,
Or else they stand and sniff the wind,
And shake their ragged wings; alas!
Thy tender eyes grow all unkind:
Gaze no more in the bitter glass.

Dobry król Wacław

Dzisiejsza modlitwa nad darami przypomina, że  św. Wacław sam dbał o przygotowanie zboża i wina na Najświętszą Eucharystię. Św. Wacław kieruje też nasze myśli ku Bożemu Narodzeniu, a to za sprawą kolędy angielskiej, która mówi o trosce Wacława o ubogich, i tak się zaczyna:

Good King Wenceslas looked out, on the Feast of Stephen,
When the snow lay round about, deep and crisp and even;
Brightly shone the moon that night, tho' the frost was cruel,
When a poor man came in sight, gath'ring winter fuel.

Święci lekarze

Dziś wspomnienie (dowolne) świętych męczenników i lekarzy, Kosmy i Damiana. Kiedyś wspominani w każdej Mszy (w Kanonie rzymskim), dziś zupełnie zapomniani...

Quorum meritis precibusque, Domine, concedas, ut in omnibus protectionis tuæ muniamur auxilio.

Zwolnione z pracy

Krakowska kuria biskupia zwolniła pracownice, które są niezamężne. Gdyby miały mężów, mogłyby sobie spokojnie nadal pracować. Nie rozumiem tego zupełnie. W czym brak męża jest przeszkodą przy pracy? Przecież niezamężna troszczy się o sprawy Pana, bo nie musi się przypodobać mężowi, jak pisał Apostoł.

Święta groza

On przemówił, a wszystko powstało (Ps 33 [32]:9). Te słowa psalmu przejmują świętą grozą. Tylko Bóg tak może: Jego słowo ma moc stwórczą.

Południowy wschód

Nigdy nie czytałem Mahabharaty. Ciekawym, czy w ogóle dałbym sobie z lekturą radę, z tym gąszczem imion i wątków.

Ut redemptionis effectum et mysteriis capiamus et moribus

To fragment z dzisiejszej modlitwy po Komunii: abyśmy doświadczali skutków odkupienia i w sprawowanych sakramentach, i w naszym życiu, w naszym postępowaniu. Bo nie chodzi tylko o to, żeby pobożnie przyjąć Komunię świętą, ale o to, żeby potem nią żyć na co dzień.

Chodzi o pieniądze

Patron dzisiejszy, św. Mateusz Apostoł i Ewangelista, jest nazywany celnikiem. Tymczasem trzeba by go raczej nazwać poborcą podatkowym, bo taki był jego zawód, znienawidzony przez Żydów: pobierał podatki dla rzymskiego okupanta.

Przegapiłem Suche dni tego miesiąca... Niech Bóg błogosławi jesień.

Łąki umarłych

Greckie Elusion, Elizjum, jest prawdopodobnie pokrewne z hetyckim wellu, łąka. Indoeuropejczycy wyobrażali sobie miejsce pośmiertnego spoczynku jako łąkę, po której ludzie mogą spacerować, a bydło może się tam wypasać. Moje myśli i sny są bardzo indoeuropejskie, bo widzę moich zmarłych właśnie na łące.

Gwiazd imiona

Dominus numerat multitudinem stellarum et omnibus eis nomina vocat (Ps 147:4). Ciekawe, jakie są te Boskie imiona gwiazd. Z Homera wiemy, że bogowie mieli inne nazwy dla pewnych rzeczy niż ludzie, a potwierdza tę starą indoeuropejską tradycję także Edda. A jakie są imiona, które nadaje rzeczom Bóg prawdziwy, w Prawdziwej Mowie?

Koń by się uśmiał

Zrobiło się trochę zimniej, a już na ulicach ludzie w czapkach i szalikach. Jakaś cieplarniana nadwrażliwość...

Migrare ad Christum

Podwójne oficjum dzisiaj: jutrznia ze wspomnienia św. Hildegardy, nieszpory ze święta stygmatów św. Franciszka. Jedno i drugie wypada 17 września. Obyśmy przez mrok tego świata doszli do światłości, w której mieszka Bóg.

Odsunąłeś ode mnie wszystkich przyjaciół, wzbudziłeś w nich do mnie odrazę, znalazłem się w więzieniu bez wyjścia. Moje oczy słabną w nieszczęściu, każdego dnia wołam do Ciebie, Panie, ręce do Ciebie wyciągam. Czy uczynisz cud dla umarłych, czy wstaną cienie, by wielbić Ciebie? (z psalmu 88)

Nogi za pas

Gdy Jezus przyjdzie, czy będziesz walczył dla Niego czy przeciw Niemu? A może zwyczajnie weźmiesz nogi za pas? (Asher Intrater, Kto jadł obiad z Abrahamem?)

Słuchaj, dzieweczko! Ona nie słucha...

... Żar z rozgrzanego jej brzucha bucha.

Takie poetyckie skojarzenia mieliśmy w liceum...

Przypominają mi się jedne z niewielu prawdziwych wakacji, jakie miałem, właśnie po liceum. We wrześniu to było, w Lipiankach koło Gostynina. Chodziliśmy do sąsiadów na Miasteczko Twin Peaks.

Dziś wspominamy św. Niketasa, gockiego świętego, który pogonił szatana. Dlatego podaję Ojcze nasz po gocku. Tolkien cenił sobie tę wersję Modlitwy Pańskiej, i traktował ją jako egzorcyzm.

Atta unsar, þu in himinam,
weihnai namo þein,
qimai þiudinassus þeins,
wairþai wilja þeins,
swe in himina jah ana airþai.
Hlaif unsarana þana sinteinan gif uns himma daga,
jah aflet uns þatei skulans sijaima,
swaswe jah weis afletam þaim skulam unsaraim,
jah ni briggais uns in fraistubnjai,
ak lausei uns af þamma ubilin. Amen.

Święty znak krzyża

Dziś święto triumfu Krzyża Pańskiego, święto Podwyższenia Krzyża. Krzyż jest znakiem zwycięstwa, wzniesionym przeciw demonom, mieczem przeciw grzechowi, mieczem, którym Chrystus przebił Węża; krzyż jest upodobaniem Ojca, chwałą Jednorodzonego, radością Ducha (z homilii św. Jana Chryzostoma).

Cytat o zwierzętach

Znalazłem ten cytat w internecie, podobno autorem jest dzisiejszy patron, Jan Chryzostom. Jak to zwykle bywa z takimi cytatami, nie podano źródła, więc nie wiem, z której z mów Złotoustego pochodzi.

Z wielu powodów powinniśmy okazywać dobroć i delikatność zwierzętom, przede wszystkim dlatego, że mają to samo, co my, pochodzenie.

Zwierzęta, jak i ludzie, pochodzą z ręki Boga.

Eucharystia i Tolkien

Przypadkiem natrafiłem na książkę: Lord of the Rings and the Eucharist. Autor: Scott L. Smith. Generalnie do takich pozycji podchodzę sceptycznie, bo zwykle są próbą wepchnięcia Śródziemia w ramy katolickiej teologii, na siłę i łopatologicznie. Obawiam się, że ta książka jest podobna. Nigdy nie przyszłoby mi do głowy, że Balrog atakuje piętę Gandalfa, który jest mesjańską figurą, a cała scena nawiązuje do Protoewangelii, jak przekonuje autor...

Na stronie książki na Amazonie można podejrzeć jej zawartość i zobaczyć, że autor: a) zajmuje się nie tylko Władcą Pierścieni, ale i Gwiezdnymi wojnami (co mnie nieco oszołomiło); b) popełnia trochę błędów rzeczowych, np. przypisując Galadrieli słowa, których nie wypowiedziała.

Marjo, Matko nasza, nie opuszczaj nas*)

Dziś wspomnienie Najświętszego Imienia Maryi Panny. Podaję łacińską modlitwę na ten dzień, z ostatniego wydania Missale Romanum, bo trochę różni się od polskiej:

Concede, quaesumus, omnipotens Deus, ut cunctis gloriosum beatae Mariae Virginis nomen celebrantibus misericordiae tuae beneficia ipsa procuret.

Prosimy, aby Maryja zatroszczyła się o Boże dobrodziejstwa, Boże miłosierdzie dla wszystkich, którzy czczą Jej imię. Co niech się stanie, niech się stanie.

_____________________________

*) Kiedyś taki napis był na obrusie ołtarzowym w moim parafialnym kościele.

Lemiesze i sierpy

Wtedy swe miecze przekują na lemiesze, a swoje włócznie na sierpy (Iz 2:4). Tymi słowami modlimy się dziś w jutrzni. Lecz kiedy one się spełnią? Kiedy świat porzuci wojny i walki, by cieszyć się dobrodziejstwem pokoju?

Z proroka Jeremiasza

Z dzisiejszej lekcji brewiarzowej: Converte me et convertar, quia tu Dominus Deus meus (Jr 31:18).

De profundis

Jana Kochanowskiego przekład psalmu 130, który bardzo mi się podoba:

W troskach głębokich ponurzony,
Do Ciebie, Boże niezmierzony,
Wołam, racz smutne prośby moje
Przyjąć w łaskawe uszy swoje!

Jeśli tej z nami surowości
Będziesz chciał użyć, jako złości
Nasze są godne: kto praw, Panie,
Przed srogim sądem Twym zostanie?

Aleś Ty Pan jest dobrotliwy,
Pan z przyrodzenia lutościwy,
Co przeciw Tobie u wszech ludzi
Uczciwość wielką w sercu budzi.

Cieszy mię, Panie, dobroć Twoja,
Cieszą mię słowa; dusza moja
Upatrza Twego smiłowania
Barziej niż nocna straż świtania.

Barziej niż nocna straż świtania
Pragnie duch Twego smiłowania.
O Izraelu, niech się dzieje
Co chce, ty w Panu kładź nadzieje.

U Tego litość nieprzebrana,
U Tego pomoc nieczekana,
Ten miłosierdziu swemu g'woli
Ze wszech cię grzechów twych wyzwoli.

Święte owce i pasterze

Piękna jest prośba w dzisiejszej kolekcie, w dzień św. Grzegorza Wielkiego, papieża: aby z postępu duchowego świętych owiec była wieczna radość pasterzy. Polski przekład to trochę zagubił, bo z owiec zrobił po prostu wiernych.

Requies aeterna

Dziś rocznica śmierci J. R. R. Tolkiena. Modlimy się do naszego Pana:

Hoc vitae regno perfrui
defunctum praesta famulum,
quem Christi fides imbuit,
quem almus unxit Spiritus.

Gospodarz

Z kazania dzisiaj: kiedy przychodzi się na ucztę, jako gość, najlepiej powierzyć się z ufnością w ręce gospodarza. On najlepiej wie, gdzie nas posadzić.