Oczyszczenie

W Ewangelii według św. Łukasza czytamy: ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως (2:22), kiedy wypełniły się dni ICH oczyszczenia według Prawa Mojżeszowego. Taka lekcja jest w większości manuskryptów, w tym w tych najlepszych i najstarszych, i przyjęto ją w krytycznych wydaniach greckiego tekstu Nowego Testamentu. Jeden tylko ze starszych rękopisów, manuskrypt z 5. wieku, oznaczony literą D, który generalnie często „wariuje”, ma inną lekcję: αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτοῦ, dni Jego oczyszczenia – zaimek w rodzaju męskim odnosi się zatem do Jezusa. Za tą wersją idą przekłady łacińskie i syryjskie. Problem w tym, że w języku łacińskim genetivus zaimka dla trzeciej osoby (on, ona, ono) ma jedną formę dla wszystkich trzech rodzajów – eius – odmiennie niż w grece, gdzie są osobne formy dla rodzaju męskiego (i nijakiego), i dla rodzaju żeńskiego. W związku z tym, impleti sunt dies purgationis eius  można przełożyć: wypełniły się dni Jego oczyszczenia lub: wypełniły się dni Jej oczyszczenia. Oba przekłady są poprawne. W nawiązaniu jednak do Księgi Kapłańskiej (12:6), odniesiono te słowa do Maryi, jako do kobiety, która, zgodnie z przepisami Prawa, podlega rytualnej nieczystości po urodzeniu dziecka. I, jak sądzę, w ten sposób, za sprawą manuskryptu D i dwuznaczności łacińskiego eius, mówi się o Oczyszczeniu Najświętszej Maryi Panny. Grecki tekst zaś odnosi się albo do Matki i Syna, albo do samego Syna. Tę drugą możliwość możemy od razu odrzucić, jako że Prawo nie wspomina o nieczystości urodzonego dziecka. Zostaje zatem wersja αὐτῶν, w liczbie mnogiej, być może w nawiązaniu do Księgi Wyjścia, która mówi o oddaniu Bogu pierworodnego syna (13:2.12.15): jakby połączenie dwóch obrzędów, oczyszczenia matki, i oddania syna, jedno i drugie według Prawa Mojżeszowego. W każdym razie, grecki tekst Ewangelii nie mówi o oczyszczeniu samej Maryi.