Przed modlitwą czytań

Jakaż to noc?

Tomasz z Celano, biograf świętego Franciszka z Asyżu, kiedy opisywał pasterkę odprawianą w Greccio – tam, gdzie święty Franciszek urządził żłobek dla Dzieciątka Jezus – napisał, że noc oświetlona jak dzień staje się radosna dla ludzi i zwierząt. Różne przygłupie panie (i panowie pewnie też) z polityki mogłyby nad tym trochę pomyśleć. W końcu święty Franciszek to większy autorytet niż te autorytety, które mamy wokół siebie w tych czasach.

Ludzie bywają głupi

Zwłaszcza ci, którzy mają psa, i zabierają go ze sobą na zabawę sylwestrową pod chmurką. Albo zostawiają go samego w domu i sami udają się na jakąś sylwestrową balangę. To całkowity brak empatii wobec psa, wystawianie go na koszmar fajerwerków i wybuchów, które – mimo iż w wielu miastach zakazane – są jednak nielegalnie odpalane przez domorosłych pirotechników. 

Będziesz bogiem

Św. Hipolit poucza nas w dzisiejszym czytaniu liturgicznym, że przyjąwszy Słowo Boże, przyjąwszy wiarę w Nie, sami staniemy się bogami, wolni od śmierci, wolni od chorób,  wolni od pożądliwości ziemskich. Podobną myśl przedstawiał św. Augustyn, i pojawia się też ona w jednej z modlitw po Komunii okresu zwykłego: żeby ten sakrament przemieniał nas w Tego, którego przyjmujemy. Perspektywa zarówno pocieszająca, jak i przerażająca.

Czytam Zbrodnię w katedrze Eliota w nowym przekładzie Adama Pomorskiego. Przekład mi się podoba, chociaż znalazłem chyba dwa błędy, jak znajdę egzemplarz oryginału, to sprawdzę.

I'm waiting

W nocnej modlitwie czytań pojawiły się słowa świętego Tomasza Becketa, mojego patrona: pisze on, że z Kościoła rzymskiego, od tronu świętego Piotra wychodzi prawowierna nauka katolicka. Tak było przez wieki, ale czy tak jest wciąż? Można by wątpić, bo inaczej się nie da. Tymczasem czekam, czekam, aż ta prawowierna nauka znowu będzie głoszona od grobu Piotra.

Niech święty Tomasz, biskup i męczennik, chroni nas od szatana i od śmierci.

Wigilii żal

Nie z powodu 12 potraw (chyba nigdy tyle u nas nie było), ani prezentów (jeszcze za życia ojca rodzice postanowili, że prezentów nie będzie), ani nawet z powodu opłatka i życzeń. Ale z powodu intensywności oczekiwania, streszczenia całego Adwentu, liturgii godzin tej nocy wyjątkowej... Spotkania z Dzieciątkiem w blasku Pisma.

Ignorancja

Suszący-zęby-proboszcz z mojej warszawskiej parafii zamieścił na stronie internetowej informację, że w najbliższy piątek można jeść mięso ze względu na oktawę Narodzenia Pańskiego. Rzecz w tym, że dni w oktawie Narodzenia Pańskiego mają status święta, a nie uroczystości, jak to ma miejsce w czasie oktawy wielkanocnej. A święto nie znosi postu piątkowego. Można się zastanawiać, albo być bardzo odważnym, żeby do takiego ignoranta iść do spowiedzi. Chociaż może to i dobrze, że jest księdzem, bo inaczej naprodukowałby masę dzieci suszących zęby. A to byłoby już nie do zniesienia.

De imitatione Christi

Chcemy naśladować ludzi, które są w jakiś sposób szczególni w naszym życiu, dużo dla nas znaczą: Tolkiena, profesorów z uniwersytetu, wujka Heńka, Tolkiena, Benedykta XVI, księdza Twardowskiego, Tolkiena, niektórzy może nawet jakieś aktoreczki z M jak miłość czy innego debilnego serialu. A tymczasem mamy naśladować Chrystusa. Jedyny wzorzec, jedyny ideał, jedyny godny naśladowania.

19:30

Podobno w homilii w czasie mszy w nocy Bożego Narodzenia, w nocy, czyli o 19:30, papież cytował jeden z listów Tolkiena o Najświętszym Sakramencie. Ale wątpię, by mu to pomogło.

Płacz i radość

Dziś w hymnie jutrzni z płaczem prosimy świętego Szczepana, aby z nieba zechciał nam zesłać łaski potrzebne. Ale dalej jest już radośnie, bo wspominamy, jak Szczepan zobaczył otwarte niebo i Jezusa stojącego po prawicy Mocy Bożej. Szczęśliwy człowiek, który zobaczył otwarte niebiosa, zobaczył i wszedł do nich.

Lux fulgebit

Lux fulgebit hodie super nos (Missale Romanum)
Dobrego świętowania!

Bombowy dzień

Dziś jest dzień kłótni i sporu w większości polskich rodzin, tych, które znam. A to chyba dlatego, że wszystko obraca się wokół żarcia, a nie wokół Jezusa. Niektórzy są w stanie nawet zapomnieć o opłatku, bo zupa czeka. Jakie zmiany genetyczne musiały się dokonać...

Tak, wiem, jestem zgryźliwy, ale czy nie prawdziwy?

Któregoś z mułu utworzył

Z czego Bóg stworzył człowieka? Z prochu ziemi? Ale proch jest zbyt suchy, aby dało się z niego coś ulepić. Z gliny? To już bardziej. W ten sposób bogowie sumeryjscy czy babilońscy tworzą Enkidu w eposie o Gilgameszu. Z mułu? Tak mówi tam liturgia ostatnich dni. Muł rzeczny, coś, co jest odpowiednio wilgotne, da się uformować i wysuszyć. Jesteśmy zatem nie tyle prochem, ale mułem. Czy może mułem, który stanie się prochem...

Zimowa zima w kościele

Piątek suchych dni zimowych, to znaczy dni postu, składającego się z środy, piątku i soboty w trzecim tygodniu Adwentu. Post, przez który chcemy błagać Boga o miłosierdzie, o to, by pobłogosławił zimę, by uczynił ją dla nas bezpieczną, wolną od wszelkiej szkody. Ciekawym, jak obchodzono suche dni w krajach na drugiej półkuli.

Aisling's Song

Níl sa saol seo ach ceo,
Is ní bheimid beo,
ach seal beag gearr.

There is nothing in this life but mist,
And we will only be alive,
for a short time.

Oto Sędzia przyjdzie

Ciekawa jest dzisiejsza kolekta, bo mówi o powtórnym przyjściu Chrystusa. Wspomina, owszem, Jego doczesne Narodzenie, z którego się cieszymy, ale prosi o to, żebyśmy mogli osiągnąć życie wieczne, kiedy Chrystus powtórnie przyjdzie w chwale i majestacie. Adwent w pigułce.

Hymn, który odmawiamy teraz w jutrzni, też mówi o podwójnym przyjściu Chrystusa: pierwsze było po to, aby nasze wrzody uleczyć i uratować to, co zginęło; drugie będzie po to, aby Pan dał świętym korony i otworzył dla nich królestwo niebieskie.

Kto kogo umacnia

Czytanie w dzisiejszych nieszporach mówi o drugim przyjściu Chrystusa, tym przy końcu czasów. Jest w nim pewna nielogiczność, być może wynikająca z pocięcia tego czytania na wersety: bo wynika z niego, że Jezus Chrystus ma nas umocnić na dzień Jezusa Chrystusa. Jeżeli tak, to raczej trzeba by powiedzieć, że umocni nas na swój dzień. Myślę jednak, że trzeba to rozumieć tak, jak w wielu podobnych miejscach u świętego Pawła: że to Bóg ma nas umocnić na dzień Jezusa Chrystusa, na Jego ostateczne objawienie, bo o Boże Narodzenie z pewnością tu nie chodzi.

Zbawiciel świata jak deszcz zstąpi w łono Dziewicy

Słowa tej pięknej antyfony kojarzą mi się z 15-wiecznym wierszem angielskim, w którym przyjście Chrystusa w tajemnicy Wcielenia porównywane jest do kwietniowego deszczu, który cicho i niepostrzeżenie spada na trawę, tak jak cicho i niepostrzeżenie dokonało się Wcielenie. A przecież dla Maryi musiał to być wielki szok.

Moje rozważania do Wielkich Antyfon można gdzieś w internecie znaleźć, wystarczy wpisać w Google. Bo ja teraz zbyt dużo nie napiszę. Źle się dzieje.

Brysia

Pozbawiona matki ośliczka do uratowania od rzeźni, na Fundacja Benek. Google znajdą. Albo na skróty: https://fundacjabenek.pl/brysia2023/

Verbum salutis

Ten z kolei hymn, którego będziemy używać w nieszporach aż do Narodzenia Pańskiego, jest właściwie poetyckim opisem Zwiastowania. Maria jest w cieniu Ducha Świętego, jest bramą z wizji proroka Ezechiela, przez którą tylko prawdziwy król, czyli Bóg może przejść. I wezwanie do radości, radości aniołów i ludzi, z powodu przyjścia Najwyższego na ziemię.

Mnie jest dziś akurat daleko do radości, bliżej do krainy zmarłych, nic więcej o tym hymnie nie wymyślę.

Małoduszni

Prorokowi w dzisiejszej antyfonie na Komunię (Iz 35:4) nie chodzi o małodusznych w polskim znaczeniu tego słowa, ale o tych, którzy są lękliwi, którzy są słabego serca, łatwo się załamują. To do nich przychodzi Bóg, aby ich zbawić.

Veni, Redemptor gentium

Hymn, którego używamy teraz w modlitwie czytań – a w niektórych tradycjach zakonnych używany jest w czasie oktawy Bożego Narodzenia w nieszporach – jest autorstwa świętego Ambrożego, co do tego nie ma wątpliwości. Ten hymn był pierwotnie przeznaczony na Wigilię Bożego Narodzenia. Mówi w poetyckich obrazach, zaczerpniętych między innymi z psalmów, o wcieleniu Chrystusa Pana. Jego Narodzenie jest dziewicze, bo tylko takie przystoi Bogu. Cnoty Jego Matki pozostają nienaruszone. On sam jest jak siłacz, a dosłownie: olbrzym, ruszający do biegu, i ten obraz kieruje nas już bezpośrednio do nocy Bożego Narodzenia, kiedy w modlitwie czytań będziemy śpiewać psalm 19, z którego ten obraz jest właśnie zaczerpnięty. Ludzkie ciało, pisze Ambroży, jest dla Chrystusa trofeum: jakże wielka godność ludzkiej natury! Hymn kończy się oczekiwaniem przy żłobku, oczekiwaniem na narodzenie Pana Jezusa, a to oczekiwanie powinno być pełne wiary i światła.

Dodać trzeba, że polska wersja tego hymnu jest okrojona, wypadło z niej kilka zwrotek– nie mam pojęcia, dlaczego.

Mignęło mi

Mignął mi w Internecie filmik, na którym jakaś blond babeczka wyznaje, że się boi. Pomyślałem, że to ciekawe, i obejrzałem filmik. Nie mam pojęcia, kim jest ta babeczka – posłanką, dziennikarką, kimkolwiek jeszcze... Natomiast czego ona się boi? Otóż tego, że Marszałek Sejmu, czyli druga osoba w państwie, wyraża ból i żal po śmierci swojego psa. No mili państwo, dużo idiotyzmu w życiu widziałem i czytałem, ale ta babeczka przebija wszystko. Polecam jej lekturę Listu do Rzymian i Psalmów. Może to ją wyleczy z lęków.

Każda dusza

Jak nam dziś przypomina w modlitwie czytań błogosławiony Izaak, Maryja jest matką Jezusa, bo fizycznie nosiła go w swym łonie i zrodziła. Kościół w pewien sposób jest matką Jezusa, bo rodzi mocą Ducha Świętego Jego mistyczne ciało, poszczególnych wiernych. I wreszcie, co jest dla nas najważniejsze, każda dusza może stać się matką Jezusa. Może Go w sobie nosić, On może się w niej narodzić i przebywać już na wieki. Być na wieki z Jezusem, to nasz cel. Jak mówimy do Maryi: widzieć daj Jezusa, mieć z nim radość wieczną.

Conditor alme siderum

Hymn nieszporów, który będziemy dzisiaj śpiewać po raz ostatni, był kiedyś przypisywany św. Ambrożemu, ale to było raczej błędne przypuszczenie. Hymn, tak jak i prawie cała reszta hymnów adwentowych, mówi o podwójnym przyjściu Jezusa. Pierwsze strofy mówią o pierwszym przyjściu, o narodzeniu z Dziewicy, przez które Jezus przyniósł światu zbawienie, i właściwie dopiero ostatnia zwrotka przed doksologią mówi o powtórnym przyjściu Jezusa jako Sędziego całego kosmosu. Wspominamy pierwsze przyjście, czekamy na drugie, ze świadomością, że bez pomocy Jezusa nie zdołamy go doczekać w czystości serca, bo zagraża nam hostis perfidus, wróg przewrotny, od którego tylko Chrystus Pan może nas wybawić.

Dodać można, że w oryginalnej wersji hymn ma jeszcze jedną zwrotkę, pomijaną w liturgii, a mówiącą o wieczornym przeznaczeniu tego hymnu. Jest w nim też wyraźne nawiązanie do hymnu o uniżeniu Chrystusa z Listu do Filipian. No i piękne jest nazwanie Jezusa stwórcą gwiazd, w grudniu, miesiącu, w którym, obok sierpnia, gwiazdy są chyba najlepiej widoczne. Tak przynajmniej pisała Tove Jansson.

Master Kenobi, Yoda holds you in such high esteem

Chyba już wszyscy obejrzeli Kenobiego z Disneya czy z Netflixu, sam nawet nie wiem skąd. Wszyscy poza mną. Zastanawiam się, czy obejrzeć. Tylko to trzeba się rejestrować, płacić, potem na czas się wyrejestrować, żeby mi nie ściągało pieniędzy co miesiąc. Complicated.

Wypowiedział jedno Słowo

Dziś w Karmelu uroczystość św. Jana od Krzyża. Antyfona wezwania na ten dzień jest bardzo adwentowa: Uwielbiajmy Jezusa Chrystusa, jedyne Słowo Ojca. Słowo od razu powinno kierować naszą myśl ku Wcieleniu, Wcielenie Słowa jest przecież tym, co w szczególny sposób wspominamy w Adwencie i w okresie Narodzenia Pańskiego. To jest Słowo Ojca, Słowo samego Boga, w którym zawiera się wszystko, cały świat przez to Słowo stworzony: wszystko jest w Nim.

Spraw, aby w nas zamieszkało Słowo przez Ojca zrodzone, zanim się wieki poczęły. Do tego w Adwencie dążymy.

Ofiara dla Boga

Czy zauważyliście, że wspomnienia świętych dziewic męczennic w kalendarzu rzymskim przypadają zimą? Święta Łucja, grudzień; święta Agnieszka, styczeń; święta Agata, luty; święta Cecylia, listopad. Dziś wspomnienie świętej Łucji, jednej z najdroższych mi świętych. Często wzywano jej wstawiennictwa w chorobach oczu. Łucja przypomina początek 12 rozdziału Listu do Rzymian: oddała ciało swoje na ofiarę świętą, Bogu przyjemną, na wzór Boskiego Logosu. I to jest tak naprawdę ofiara, jakiej pragnie Bóg: nas samych, żebyśmy sami oddali się Jemu, który jest źródłem wszelkiego dobra i wszelkiej miłości. Nie oszukujmy się: to jest bardzo trudne. Mamy całe życie, żeby się tego nauczyć.

Ojcze, w Twe ręce składam ducha mego, mówi dzisiaj święta Łucja.

Oremus

Kolekta dzisiejsza, tak samo zresztą jak wczorajsza, mówi o bezpośrednim przygotowaniu do Narodzenia Pańskiego, do tego, aby godnie móc obchodzić tak wielkie święta i przyjąć zbawienie, które Bóg objawił wszystkim krańcom ziemi. Trzeba o tym pamiętać, że podział na dwie części Adwentu jest sztuczny i trudno powiedzieć, przez kogo wymyślony, bo chociażby te dwie kolekty wyraźnie zadają kłam takiemu podziałowi. Cały Adwent jest przygotowaniem do Narodzenia Pańskiego, tak jak Wielki Post jest przygotowaniem do Wielkanocy. Tak działa liturgia. A jednocześnie Adwent, także cały, jest przygotowaniem, czy właściwie przypominaniem o drugim przyjściu Chrystusa Pana.

Adwent vs Adwent

Sądząc po oglądalności ostatnich wpisów, ludzi bardziej interesuje przedświąteczne świętowanie niż liturgia Adwentu. Nie wiem zatem, czy jest sens o niej pisać.

Żeby przedłużyć czas świąteczny?

Wobec wszechobecnych już choinek, kolęd, reklam świątecznych (w kościołach angielskich są już nawet szopki!), zapytałem pewnej osoby, czy to nie za wcześnie, bo przecież do Bożego Narodzenia zostało jeszcze sporo czasu. Odpowiedź była zdumiewająca: chodzi o to, aby o miesiąc przedłużyć czas świąteczny. Przedłużyć czas świąteczny. Tak jakby było w codziennym świecie za mało kolorów.

Dla mnie Adwent jest oczekiwaniem, i oprócz radości tego oczekiwania, ma też w sobie element pokutny, jak o tym kiedyś pisałem na tym blogu. Element pokutny, bo przecież na przyjście kogoś takiego jak Jezus, trzeba się dobrze przygotować, a do tego nie wystarczy suszenie zębów. Przedłużenie czasu świętowania kończy się na ogół tym, że nie dostrzegamy przyjścia Chrystusa Pana.

Który na świat przychodzisz

W adwentowym responsorium niedzielnym powtarzamy, zwracając się do Chrystusa Pana: Ty, który na świat przychodzisz. Po łacinie to qui venturus es in mundum. Venturus to, dokładnie rzecz ujmując, imiesłów czasu przyszłego i wyraża zamiar: masz zamiar przyjść na świat. Ale sięgnąć trzeba dalej, do greckiego Nowego Testamentu, gdzie o Bogu mówi się, że jest, że był, że przychodzi. To ostatnie słowo jest użyte w grece też w imiesłowie, tyle że czasu teraźniejszego, od czasownika erkhomai, który znaczy idę. O co więc chodzi? W koine ten czasownik ma też znaczenie futuryczne, czyli może też znaczyć przyjdę. Chrystus przychodzi i przyjdzie, dlatego tak ważne jest nasze oczekiwanie.

Verbum supernum

Hymn, który w pierwszej części Adwentu śpiewamy w modlitwie czytań, również jest anonimowy, jak omawiany poprzednio hymn na jutrznię, i trudno powiedzieć, kiedy powstał. Być może też w okolicach 6. wieku? Mówi on nie o dwóch przyjściach Chrystusa, ale o aż trzech. Pierwsza zwrotka wspomina pierwsze przyjście Chrystusa, to historyczne, kiedy pospieszył na pomoc światu przez swoje Wcielenie. Druga zwrotka mówi o obecnym przyjściu Pana, tym, które się dokonuje obecnie poprzez modlitwę i sakramenty. I wreszcie kolejne zwrotki mówią o ostatecznym przyjściu Chrystusa, o sądzie, na którym dobrzy zostaną oddzieleni od złych, i ci pierwsi wejdą do niebieskiej radości. Co oby i nam dał Ten, który z Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje na wieki wieków. Amen.

Kto ogłasza szczepienia, kiedy nie ma szczepionek?

Zapisałem się na szczepienie nową szczepionką, uwzględniającą mutacje wirusa z tego roku. Nawet szybko mi to poszło. Następnego dnia dostałem informację, że punkt szczepień anulował moją wizytę. Jeśli chcę, mogę się z nimi skontaktować, albo dzwonić na infolinię. Wolałem jeszcze raz samodzielnie zapisać się na szczepienie. Okazuje się, że w mojej okolicy,  jak się dowiedziałem później, w całej Warszawie, nie ma nigdzie tej nowej szczepionki. Są tylko stare, z omikronem, które do niczego mi nie są potrzebne, bo byłem nimi szczepiony rok temu Po co ogłaszać, że można już się szczepić, kiedy szczepionki nie ma? Obawiam się, że to pytanie bez odpowiedzi.

Kwestionariusz

Ulubione formy zwracania się do Maryi: Maria sacratissima; Dziewico, Boża Rodzicielko; Panno Maryjo.

Ulubiona modlitwa do Maryi: Pod Twoją obronę; Litania loretańska; Litania do Maryi, Matki miłosierdzia, z 15 wieku.

Ulubione zwroty z Litanii loretańskiej: Panno czcigodna; Pocieszycielko strapionych; Wspomożenie wiernych.

Ulubione dni poświęcone Maryi: Wniebowzięcie; Ofiarowanie; Narodzenie

Głos ziemi

Dzisiejsze czytanie jutrzni wyjęte jest z Księgi Drugiego Izajasza (45:8), jak go nazywają bibliści. To modlitwa pustyni, modlitwa wyschłej ziemi. Pustyni nigdy nie widziałem, zeschłą ziemię znam dobrze ze spacerów z Huanem. Duszący pył. To jesteśmy my, ziemianie, ta pustynia, ta wyschła ziemia, ten duszący pył. Pozbawieni łaski i czekający na nią w Adwencie. Niech niebiosa wysączą sprawiedliwość pochodzącą od Boga, niech nas nawodnią, niech nas ożywią swoim dżdżem.

 

To jest też starotestamentalna modlitwa o Mesjasza, o Jego przyjście, to pierwsze, we Wcieleniu. Modlitwa grzesznego ludu pozbawionego łaski.

O spojrzyj, spojrzyj na lud swój znękany,

I ześlij Tego, co ma być zesłany.

Roraty

Najpopularniejsze chyba nabożeństwo w polskim kościele, tłumnie uczęszczane. Aż trudno sobie wyobrazić, że ktoś może nie chodzić na roraty, albo że w jakimś kościele nie są one odprawiane codziennie – moje świadectwo. Kilka lat temu poszedłem na nie do mojego parafialnego kościoła, i odnoszę wrażenie, że na roratach chodzi przede wszystkim o to, żeby coś się działo: żeby było dużo śpiewania, dużo recytowania, dużo kazania, a może nawet i machania rękoma.

Roraty są mszą ku czci Maryi Dziewicy, a Ona, jak wiemy z Ewangelii, taka głośna nie była. Jej oczekiwanie było milczeniem i ciszą, w której słuchała Słowa,na przyjście którego czekamy. Amen.

Pomóżcie, jeśli możecie

Błagam, pomóżcie Kulce. Niech stanie się cud.

--

Update: Dzień św. Ambrożego: Kulka uratowana. Błogosławcie razem ze mną Pana, wspólnie wywyższajmy Jego imię.

Jeszcze kilka koni i osiołków do odebrania z rąk okrutnych handlarzy. Fundacja Benkowo i Koniki Moniki, dwie nieduże, sprawne i sprawdzone organizacje. Pomagajcie, jeśli możecie, mając w pamięci osiołka, na którym Jezus wjechał do Jeruzalem.

Dziewica czy panna

Przyzwyczajeni jesteśmy, że fragment z Izajasza czytany dziś w jutrzni (7:14b) mówi o dziewiczym narodzeniu Jezusa. Ale nie zawsze było tak prosto. Ewangelista Mateusz cytuje to zdanie w przekładzie Septuaginty, czyli greckiego tłumaczenia Starego Testamentu, w którym jest rzeczywiście dziewica, czyli po grecku parthenos. Żydzi oskarżali chrześcijan, że sfałszowali tekst z Septuaginty wstawiając tam dziewicę, ponieważ w hebrajskim tekście jest tam mowa po prostu o młodej dziewczynie, bez określenia, czy jest dziewicą, czy już nią nie jest, i tak według Żydów miało być to początkowo przetłumaczone w Septuagincie. Prawdopodobnie było to wtedy greckie słowo kore. Takich sfałszowanych przez chrześcijan miejsc jest w Septuagincie jeszcze kilka, a w tej chwili trudno nam powiedzieć, czy rzeczywiście chrześcijanie wprowadzili te zmiany, czy taki był już tekst oryginalny Septuaginty, który nie odpowiadał żydom, tak że sprawili sobie kilka nowych tłumaczeń Biblii hebrajskiej na grekę. W każdym razie, czytanie dzisiejsze zapowiada dziewicze narodzenie Jezusa, czyli też przygotowuje nas na święta Narodzenia Pańskiego.

Berło Judy

Dzisiejsze czytanie w jutrzni, wzięte z Księgi Rodzaju (49:10), jest częścią błogosławieństwa i proroctwa, jakie praojciec nasz, Jakub, wypowiada nad swoimi synami. To akurat jest niewielkim fragmentem z tego, co Jakub mówi do Judy i o Judzie. Zapowiada kogoś, kto ma przyjść i przejąć władzę przynależną do tego czasu Judzie. Tajemnicza ta postać to, jak my już wiemy, Mesjasz, Pan Jezus. To czytanie odnosi się do pierwszego przyjścia Jezusa, tego w Betlejem, do którego ma nas liturgicznie przygotować Adwent.

Ma być herbata

Nie, nie lubię herbat owocowych, ani herbat z jakimikolwiek dodatkami. Herbata ma być czysta, czarna albo biała, albo zielona. I koniec. I dopiero wtedy można dodać mleko, albo cukier, albo cytrynę, albo w ostateczności sok malinowy, i to wszystko.

Słowo Pana z Jeruzalem

Prawo wyjdzie ze Syjonu, a słowo Pana z Jeruzalem. Tak mówi do nas prorok w dzisiejszej jutrzni (Iz 2:3). Adwentowe czytania jutrzni odnoszą się do pierwszego przyjścia Chrystusa, do Jego wcielenia. On jest Słowem Pana, On jest Prawem, uosobieniem Tory. Dlaczego jest tu powiedziane, że Boże Słowo przyjdzie z Jeruzalem, skoro wiemy, że Chrystus Pan narodził się w Betlejem? Jeruzalem i Syjon są tu oznaczeniem ludu Izraela, ludu Bożego, z którego wyszedł Chrystus; to naród wybrany przez Boga, i Jego Słowo, Jego Syn w tym narodzie staje się człowiekiem, prawdziwym Żydem, i o tym nie wolno zapominać. Wcielenie nie jest abstraktem, ale konkretem.

Vox clara

Hymn jutrzni adwentowej, który dziś odmawialiśmy po raz pierwszy, pochodzi być może z 6. wieku, jest anonimowy, a znany był w liturgii rzymskiej i mozarabskiej. Jak prawie wszystkie hymny adwentowe, mówi o podwójnym przyjściu Chrystusa: tym w Betlejem i tym ostatecznym. Hymn nawiązuje do postaci Jana Chrzciciela, Poprzednika Jezusa w Jego pierwszym przyjściu: to jego głos rozlega się wśród ciemności, i zwiastuje nadejście Bożego Baranka, którego Bóg zsyła na ten świat, aby odkupił jego grzechy. Ten Baranek jest jednocześnie nową gwiazdą, której promienie leczą grzesznych. To jest pierwsze przyjście Chrystusa, to w Betlejem, kiedy przyszedł, aby zgładzić grzechy świata. W drugiej części hymn mówi o powtórnym przyjściu Pana, kiedy – dosłownie – trwoga ogarnie świat. Błagamy, aby wtedy Chrystus nie potępiał nas, ale łaskawie i miłosiernie przyjął i wziął w obronę. Co niechaj sprawi On sam, który z Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje na wieki wieków. Amen.

Do Szymona Hołowni

Nie wiem, czy pan jako marszałek Sejmu może zgłaszać jakieś projekty ustaw, ale może pan będzie wiedział, jak się tym zająć i co z tym zrobić: chodzi o to, żeby zakazać mordowania i handlu końmi, żeby nie sprowadzano z zagranicy koni, które będą mordowane w Polsce, żeby nie przetrzymywano ich w warunkach uwłaczających jakimkolwiek standardom. I żeby to nie dotyczyło tylko koni, ale i kucyków, i osiołków, przez wzgląd na to, że Chrystus Pan do Jeruzalem wjechał na osiołku.

Proszę bardzo

Czytam teraz o Tolkienie i Ojcze nasz. Jakiś pomysł na adwentowe postanowienia? Proszę bardzo: dokładne odmawianie Ojcze nasz. Może okazać się trudniejsze niż na przykład niejedzenie słodyczy.